همه چیز درباره انواع چای کوهی

چای کوهی، که با نام علمی Stochys Lavandulifolia شناخته می‌شود، یکی از دمنوش‌‌های بومی ایران است. خواص چای کوهی باعث شده تا یکی از داروهای گیاهی سنتی ایران باشد که از آن برای درمان مشکلات مختلف استفاده می‌شود. وجود آب و هوای متنوع در مناطق گوناگون ایران موجب شده تا شاهد تولید انواع چای‌کوهی باشیم که هر نوع دارای خواص مختص به خود است. در ادامه با مونتابل همراه شوید.

آنچه در این یادداشت می‌خوانید:

• چای‌کوهی چیست؟
• نام چای‌کوهی در مناطق مختلف ایران
• آشنایی با ظاهر چای‌کوهی
• آشنایی با انواع چای‌کوهی
• خواص چای‌کوهی
• مضرات چای‌کوهی
• طریقه مصرف چای‌کوهی

چای کوهی چیست؟

چای‌کوهی یا چای چوپان یا چای پشمی گیاهی از تیرۀ سنبله است. این گیاه به‌صورت طبیعی و خودرو در ارتفاعات بین 1900 تا 2300 متری از سطح دریا می‌روید. به‌طور معمول این چای در ارتفاعات کوهستانی پیدا می‌شود، از همین‌رو آن را به نام چای کوهی می‌شناسند. طبع چای کوهی گرم و خشک است. به همین دلیل از آن در فصل سرد زمستان بیشتر استفاده می‌شود. امروزه در صنعت دارو گیاهی، انواع چای کوهی را در مزارع کشت می‌کنند.

نام چای کوهی در مناطق مختلف ایران

این نوشیدنی، یک دمنوش اصیل ایرانی است که از دیرباز در مناطق مختلف ایران مورد استفاده قرار می‌گرفته است. به همین دلیل در مناطق مختلف با نام‌های متعددی شناخته می‌شود:
• پشموک (استان کهگیلویه و بویراحمد)؛
• گل کوفته (همدان)؛
• سُنبله زیبا؛
• پشمینه علف؛
• پشم العلف (استان البرز)؛
• گل کوو یا گل کبود (استان کردستان)؛
• توکلیجه (آذربایجان)؛
• پشمینه و کُرک گربه (فارس و بختیاری)؛
• کُرکینه و کُرک خرگوش (لرستان)؛
• گل پهپووک (کردهای خراسان)؛
• گل گربه (خوانسار)؛
• هالوله (اصفهان)؛
• اولیله.

آشنایی با ظاهر چای کوهی

چای‌کوهی یک بوته کوتاه و رونده است که برگ‌هایی سبز متمایل به خاکستری دارد. این چای دارای گل‌هایی خوشه‌ایی به رنگ صورتی، ارغوانی یا به‌ندرت سفید رنگ است. گل‌های این گیاه با کُرک‌های بلندی پوشیده شده‌اند. عطر منحصربفرد این چای آن را از سایر گیاهان کوهستان متمایز می‌کند.

آشنایی با انواع چای کوهی

گیاهانی که در ارتفاعات کوهستانی ایران به‌صورت خودرو می‌رویند، دارای خواص زیاد و مواد عالی بی‌نظیری هستند که تقریبا در هیچ گیاه دیگری پیدا نمی‌شوند. خواص انواع این چای آن را از یک نوشیدنی معمولی به یک داروی گیاهی موثر برای درمان بسیاری از بیماری‌ها تبدیل کرده است.

برخی از انواع چای کوهی

1. پشمینه کوهی: مطرح‌ترین چای‌کوهی که وجود الیاف گیاهی و کُرک در کنار گل‌های صورتی یا ارغوانی رنگ موجب شده تا این چای به عنوان یک دمنوش گیاهی با خواص بی‌نظیر شناخته شود؛
2. دمنوش بومادران: گیاهی با گل‌های زرد است که از آن برای درمان دل درد استفاده می‌شود. عطر و بوی تند و تلخ این گیاه زیاد مطبوع نیست و بیشتر از آن به عنوان یک دمنوش دارویی استفاده می‌شود؛
3. بابونه کوهی: در بسیاری از مناطق کوهستانی، بابونه در ارتفاعات رشد می‌کند. عطر و بوی بابونه آن را به یک دمنوش مطبوع کوهی تبدیل کرده است؛
4. آویشن کوهی: وجود آنتی‌بیوتیک قوی در آویشن آن را تبدیل به دارویی موثر برای بیمارهای عفونی از جمله سرماخوردگی کرده است.

خواص چای کوهی

بسیاری از چای‌های گیاهی که در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرند دارای کافئین کمی هستند. چای‌کوهی نیز کافئین بسیار کمی دارد و از آن برای درمان مشکلات گوارشی، آرامش بخشی و دفع عفونت در بدن استفاده می‌شود. این نوع چای اثر قویی بر اشتها داشته و برای افزایش وزن مفید است.

چای سیاهچیست؟ فواید و مضرات چای سیاه

مضرات چای کوهی

استفادۀ بیش از حد از هر نوشیدنی در کنار مزایایی که دارد، مضراتی را هم به همراه دارد. در مصرف این چای هم نباید زیاده‌روی کرد. زیرا:
• از مضرات این چای برای مردان افزایش تعداد اسپرم است که مصرف بیش از حد آن باعث ایجاد مشکل در پروستات می‌شود؛
• طبع گرم و خشک در این چای باعث سقط جنین در زنان باردار می‌شود؛
• ترکیب این چای با داروهای آسم، قرص‌های ضد بارداری و داروهای سرماخوردگی خطرناک است؛
• افزایش اشتها با مصرف این نوع چای برای افرادی خطرناک است که دارای اضافه وزن هستند.

هر آنچه که برای شناخت چای ایرانی باید بدانید!

طریقه مصرف چای کوهی

برای حفظ خواص چای‌کوهی باید یک قاشق از آن را در لیوانی حاوی آب‌جوش ریخته و با گذاشت نعلبکی یا بشقاب بر روی آن به مدت 20 دقیقه، اجازه دهیم تا خواص گیاه به آب منتقل شود. از آنجایی که این چای گرم و خشک است، بهترین زمان مصرف آن در شب‌های سرد پاییز یا زمستان است.

سخن پایانی

چای کوهی یک گیاه بومی ایرانی است. خواص چای کوهی براساس مناطق رویش گیاه متفاوت است و به همین دلیل شاهد وجود انواع چای کوهی در بازار هستیم. مصرف متناسب این نوشیدنی باعث کاهش استرس می‌شود و با آرامشی که ایجاد می‌کند، توانایی شما را در انجام کارهای ذهنی افزایش می‌دهد.

سوالات متداول:

• چای‌کوهی چیست؟

این چای که با نام علمی Stochys Lavandulifolia شناخته می‌شود، یکی از دمنوش‌‌های بومی ایران است.

• خواص چای کوهی چیست؟

بسیاری از چای‌های گیاهی که در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرند دارای کافئین کمی هستند. این چای نیز کافئین بسیار کمی دارد و از آن برای درمان مشکلات گوارشی، آرامش بخشی و دفع عفونت در بدن استفاده می‌شود. این نوع چای اثر قویی بر اشتها داشته و برای افزایش وزن مفید است.