همه چیز در باره انواع چای در جهان
چای Tea، دومین نوشیدنی پرمصرف در جهان است که فقط آب از آن پیشی گرفته است. واقعیت این است که همه چای ها (سیاه، سبز، اولانگ، سفید و پوئر) از یک گیاه می آیند. نام علمی این گیاه همه کاره Camellia sinensis است. یک گیاه نیمه گرمسیری و همیشه سبز بومی آسیا که اکنون در سراسر جهان رشد میکند. گیاه چای در خاک سست و عمیق، در ارتفاعات بالا و در آب و هوای نیمه گرمسیری بهترین رشد را دارد. بنابراین، به طور خلاصه، “چای” هر چیزی است که از گیاه کاملیا سیننسیس مشتق شده است. در ادامه این مقاله قصد داریم به معرفی انواع چای بپردازیم و شما را با خواص و ویژگی‌های این نوشیدنی آشنا کنیم، پس همراه مونتابل بمانید.
آنچه در این یادداشت می خوانید:
چای؛ نوشیدنی پرطرفدار ایرانی ها
چای بین مردم ایران هم خیلی پرطرفدار بوده و از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. چای، یک شبه به این محبوبیت تاریخی نرسیده و تاریخچه غنی و جذابی دارد.
این نوشیدنی خوش‌عطر و طعم، با فرهنگ بسیاری از کشورها از جمله کشور خودمان گره خورده است. چای، علاوه بر عطر و طعم دلنشین خود، خواص و فواید بسیاری نیز دارد. با وجود اینکه اغلب ما از انواع چای تنها چای سیاه و سبز را می‌شناسیم، این نوشیدنی گرم و خوش‌طعم دارای طیف وسیع و گسترده‌ای است. در واقع حتی همین چای سیاه و سبزی که برای همه آشنا است و نیازی به معرفی ندارد هم دارای انواع و دسته بندی‌های متفاوتی از خارجی تا ایرانی است.
در حال حاضر هم بخش عمده چای مصرفی سراسر جهان در چین، هند، کنیا و سریلانکا تهیه میشود و در کل، حدود 75 درصد تولید کل چای جهان در این کشورها تهیه میشود. همچنین چای در مناطق کناره دریای خزر، آفریقا و آمریکای جنوبی هم کشت میشود.
تفاوت چای با چای گیاهی چیست؟برای آشنایی با انواع چای خوب است که بدانید چای با چای گیاهی کاملاً متفاوت است و نباید این دو را با یکدیگر اشتباه گرفت! چای گیاهی در واقع شامل انواع دمنوش گیاهی است که فاقد کافئین هستند و از گل، میوه، گیاهان یا دانه‌های تازه یا خشک تهیه میشوند. از سوی دیگر چای همانطور که پیش‌تر هم گفته شد همان برگ گیاه کاملیا سیننسیس است. انواع چای از همین گیاه تهیه میشوند و علت اصلی تفاوت رنگ و طعم و عطر چایهای مختلف، میزان اکسیداسیون آنها است. اکسیداسیون چای بعد از جدا شدن برگ از ساقه اغاز میشود و میزان آن به نوع فرآوری بستگی دارد.
معرفی خواص و ویژگی های چایهر یک از این چای ها ویژگی های منحصر به فرد خود را از طریق روش های مختلف برداشت و فرآوری ایجاد می کنند. برخی از چای ها بخار پز می شوند، برخی دیگر در تابه پخته می شوند. برخی اجازه دارند اکسید شوند و برخی نه. برخی از برگهای چای با دست به شکل توپهای فشرده در می‌آیند، در حالی که برگهای چای دیگر تقریباً خرد میشوند یا به شکل طبیعی خود در هوا خشک میشوند. برخی از چایها در هفته های اول فصل بهار و برخی دیگر در تابستان و پاییز برداشت میشوند.
آشنایی با انواع چای در جهان
چای سیاه
بسیاری از افرادی که تازه وارد دنیای چای شده اند، بیشتر با چای سیاه آشنا هستند. چای سیاه معمولاً دارای کافئین نسبتاً بالایی است و تقریباً نصف یک فنجان قهوه کافئین دارد. آنها رنگ تیره و مسی دارند و معمولاً طعم و رنگ قویتری نسبت به سایر انواع چای دارند.
در پروسه تهیه چای سیاه، برگهای این گیاه را به سریعا می‌پیچند تا آنزیم‌های آن به سرعت بیشتری آزاد شوند. سپس برگها را پهن میکنند تا فرآیند اکسیداسیون در آنها آغاز شده و از سبز به قهوهای تغییر رنگ دهند. پس از خشک شدن برگها به آنها دما داده میشود تا از اکسید شدن بیش از حد آنها جلوگیری شود. بعد از طی کردن این مراحل برگها را پودر کرده و بسته‌بندی میکنند. تهیه چای سیاه نسبت به سایر انواع چای از همه پیچیده‌تر و سخت‌تر است.
چای سیاه چیست؟ فواید و مضرات چای سیاه
انواع چای سیاه شامل موارد زیر هستند:
- آسام: طعم مالت مانند
- ارل گری: طعم ترنج و مرکبات
- سیلان: طعم قوی‌تر (حاوی انواع مواد معطر یا طعم شکلات)
- دارجلینگ: حاوی عناصر میوه‌ای یا گل‌ها
- کی مون: شیرین و میوه‌ای
- کنیان: ظاهری تیره و طعمی تیز
- یونانی: طعم شکلاتی، مالت گونه و تند
- ماسالا: طعم‌دار شده با انواع ادویه‌ها مثل هل، میخک و…
چای سیاه طعم قوی و تلخی دارد و برای رفع بسیاری از استرس‌ها و اضطراب‌ها مفید است. این چای همچنین به از بین رفتن احساس خستگی و سردرد کمک میکند. به علاوه این نوشیدنی در کاهش سطح قند خون، بهبود هضم، کاهش خطر ابتلا به سرطان (به علت برخورداری از مواد آنتی اکسیدان) و… نقش دارد. این نوع از انواع چای سنتی حتی روی سلامت قلب تأثیرگذار است.
فرایند تولید چای سیاه
برای تولید چای سیاه، برگهای چای را برداشت، خشک و سپس به آرامی خرد میکنند. سپس برگ های چای به طور کامل اکسید می شوند که به رنگ قهوهای مایل به سیاه در میآید.
انواع چای سیاه: سرگل بهاره، شکسته ممتاز، قلم و CTC یا کله مورچه‌ای
خاستگاه چای سیاه
چای سیاه عمدتاً در چین و هند تولید می شود. دیگر کشورهای تولیدکننده چای در حال توسعه که چای سیاه صادر می کنند عبارتند از سریلانکا، نپال، ویتنام و کنیا.
چای سبز
چای سبز نوع دیگری از چای است که از گیاه کاملیا سیننسیس تهیه می شود. چای سبز اغلب رنگ سبز روشن یا زرد و طعم ملایم تری دارد. آنها تقریباً نصف چای سیاه کافئین دارند (حدود یک چهارم یک فنجان قهوه).
انواع چای سبز عبارتند از:
- زرین
- ممتاز
- شکسته
- قلم
- باروتی و خاکه
چای سبز از نظر روش تهیه کمترین پیچیدگی را در مقایسه با سایر انواع چای دارد. این چای خیلی کمتر از چای سیاه اکسید میشود و فرآیند تهیه آن تنها با کمی گرما دادن و بخارپز کردن همراه است. به همین دلیل هم نوشیدنی آن رنگ سبزتری در مقایسه با چای سیاه دارد و عطر و طعم آن هم متفاوت است. در واقع روش تهیه چای سبز نقطه مقابل چای سیاه است.
این نوشیدنی سرشار از ترکیبات آنتی اکسیدان، پلی فنول، کافئین و کلروفیل است و خواص بسیار متنوعی دارد. از بین این خواص می‌توان به پیشگیری از سرطان اشاره کرد. در واقع بیشتر ما چای سبز را به خاطر خواص آن در کاهش وزن می‌شناسیم. با این حال خواص این چای تنها در کاهش وزن خلاصه نمی‌شود! شما با مصرف این چای می‌توانید به افزایش ایمنی بدن، کاهش فشار خون، افزایش هوشیاری و بهبود عملکرد مغز خود کمک کنید. همچنین چای سبز در کاهش اضطراب و استرس نیز تأثیرگذار است.
برای آشنایی بیشتر با چای سبز و اطلاع از خواص و فواید آن کلیک کنید!
فرایند تولید چای سبز
چای سبز برداشت و بلافاصله بخارپز میشود یا در تابه پخته میشود و فرآیند اکسیداسیون متوقف شود. توقف اکسیداسیون بلافاصله پس از برداشت، چیزی است که به برگهای چای سبز رنگ سبز روشن و طعم گیاهی و سبک میدهد. سپس برگهای چای را رول یا فشرده میکنند تا به شکل نهایی خود درآیند و خشک شوند.
خاستگاه چای سبز
چای سبز عمدتاً در چین و ژاپن تولید می شود. چای سبز ژاپنی بلافاصله پس از برداشت به منظور جلوگیری از اکسیداسیون بخارپز می شود. چای سبز چینی معمولاً پس از برداشت در تابه پخته می شود تا فرآیند اکسیداسیون متوقف شود. این چایها نسبت به چایهای سبز ژاپنی ملایم‌تر هستند.
چای سفید
چای سفید یک چای لطیف و کم فرآوری شده است که به شدت مورد توجه افراد خبره است و متخصصان و تازه کارها از آن لذت می برند. چای سفید سبک و طعمی ملایم با ظاهری شفاف و تمیز دارد. چای سفید کافئین بسیار کمی دارد.
انواع چای سفید عبارتند از:
- سوزن نقره‌ای
- بای مادان
- دارجلینگ
- چای سفید برداشت میمون
در میان انواع چای که تا اینجای مقاله به معرفی آن پرداختیم، روی چای سفید کمترین میزان فرآوری صورت میگیرد. این نوشیدنی همچنین به عنوان ظریف‌ترین چای موجود در دنیا شناخته میشود و از جوان‌ترین شاخه‌های گیاه کاملیا سیننسیس به دست میآید. شما حتی می‌توانید این محصول را بدون نیاز به هیچ دستگاه مخصوصی در خانه تهیه و استفاده کنید. البته در فرآیند تهیه آن باید حتماً از زخمی و سیاه شدن برگها جلوگیری کرد که میتواند کمی دشوار باشد.
طعم چای سفید به دمنوش‌های میوه‌ای و سبک نزدیک‌تر است و این نوشیدنی کافئین بسیار محدودتری در مقایسه با سایر انواع چای دارد. چای سفید در حفظ سلامت دندانها بسیار تأثیرگذار است. همچنین این نوشیدنی به حفظ سلامت بدن، کاهش التهاب‌ها، محافظت در برابر استرس و بهبود عملکرد مغز کمک میکند.
فرایند تولید چای سفید
چای سفید قبل از خشک شدن و بسته بندی فرآوری می شود. چای سفید از اولین جوانه‌های گیاه چای، قبل از باز شدن برگها کامل برداشت میشود.
خاستگاه چای سفید
چای سفید عمدتاً در چین تولید میشود، به ویژه در استان فوجیان، جایی که تاریخچهای غنی دارد. برخی از چایهای سفید مخصوص نیز در کشورهایی مانند نپال، تایوان و سریلانکا تولید میشوند.
چای زرد
در معرفی انواع چای، خوب است نوعی از چای که بیشترین کاربرد در طب سنتی را دارد هم بشناسید. چای زرد کمتر بین مردم رایج و شناخته‌شده است و شباهت زیادی به چای سبز دارد. البته این نوشیدنی در مقایسه با چای سبز خیلی کمتر تند است و فرآیند تهیه و بسته‌بندی متفاوتی هم دارد. برخی از خواص چای زرد شامل موارد زیر هستند:
- کاهش چربی‌های بدن
- کاهش احتمال ابتلا به دیابت
- کاهش وزن و لاغری
- کاهش فشار خون
- ارتقاء سلامت کبد
- بهبود سلامت سیستم گوارشی
- تقویت و بهبود عملکرد قلب
- رفع لکه‌های پوستی و چین و چروک
- جوان‌سازی پوست
- رفع یبوست
چای زرد چیست و چرا بسیار ارزشمند است؟ برای آشنایی بیشتر با خواص چای زرد کلیک کنید!
چای اولانگ
اولانگ یک چای نیمه اکسید شده است که آن را در جایی بین چای سیاه و سبز از نظر اکسیداسیون قرار میدهند. چای اولانگ میتواند از حدود 10 تا 80 درصد اکسیداسیون متغیر است و می-تواند از زرد کم رنگ تا یک فنجان غنی دم بکشد. بسیاری از اولانگ‌ها را می‌توان بارها و با تفاوت‌ها و طعم‌های خوب در هر فنجان متوالی دوباره دم کرد.
فرایند تولید چای اولانگ
چای اولانگ برداشت و خشک میشود و سپس تحت اکسیداسیون جزئی قرار میگیرد. بسته به نوع اولانگ، آنها ممکن است فقط برای مدت کوتاهی اکسید شوند یا ممکن است تقریباً تا سطح یک چای سیاه تحت اکسیداسیون کاملتری قرار گیرند. سپس برخی از چا های اولانگ قبل از خشک شدن و بسته بندی با دست به توپهای کوچک و محکم در می آیند.
خواستگاه چای اولانگ
چای اولانگ عمدتاً در چین و تایوان تولید میشود. در چین، مناطق تولید اولانگ در استان فوجیان و استان گوانگدونگ است. در تایوان، جزیره‌ای کوچک در خارج از سرزمین اصلی چین، به خاطر اولونگ‌های ویژه‌اش، از جمله شیر اولانگ، معروف است.
چای پوئر
چای پوئر یک چای قدیمی و نیمه تخمیر شده است که از نظر خصوصیات شبیه چای سیاه است. این چای رنگ قهوه ای مایل به سیاه و سفیدی دارد و نسبتاً سرشار از کافئین هستند.
فرایند تولید چای پوئر
در ابتدا به روشی مشابه چای سبز پردازش میشود. برگها را برداشت، بخارپز یا تابه میکنند تا اکسیداسیون متوقف شود و سپس شکل داده و خشک میشوند. پس از خشک شدن برگها، آنها تحت فرآیند تخمیر قرار میگیرند.
خاستگاه چای پوئر
این چای در استان یوننان چین سرچشمه گرفته است و هنوز هم عمدتاً در همان منطقه تولید میشود.. با این حال، استان های دیگر از جمله استان هونان و گوانگدونگ نیز تولید می کنند.
با خواص چای پوئر آشنا شوید!
انواع دیگر چایبرخی دیگر از انواع چای؛ شامل چایها یا دمنوش‌های گیاهی هستند که در سراسر جهان از محبوبیت بالایی برخوردارند. در ادامه مقاله آشنایی با انواع چای قصد داریم شما را با چند مورد از معروفترین و مفیدترین این نوشیدنی‌ها آشنا کنیم.
چای ترش
چای ترش که به خاطر طعم خاصش طرفداران بسیاری دارد سرشار از ویتامین‌های آ، د، ث و مواد مغذی مانند آهن، کلسیم، پتاسیم و… است. شما می‌توانید این نوشیدنی را به صورت گرم یا سرد بنوشید. از فواید این چای می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- افزایش ایمنی بدن
- کاهش کلسترول خون
- کاهش فشار خون
- افزایش سلامت پوست
- بهبود عملکرد دستگاه گوارش
- کاهش قند خون
- درمان انقباضات و کرامپ‌های پریودی
- درمان افسردگی
- کمک به کنترل وزن
- بهبود سلامت کبد
همچنین چای ترش به خواص بی‌نظیرش در کاهش فشار خون معروف است. کالری و کافئین این نوع از چای بسیار اندک بوده و ترکیبات اصلی آن از گل‌های خشک یا تازه تهیه میشود.
همه چیز درباره چای ترش و نکاتی در خصوص دم کردن آن!
چای ماته
به این نوع دمنوش chimarrao یا cimaron هم می‌گویند. از نظر بسیاری چای ماته بهترین جایگزین برای قهوه است چراکه مثل قهوه سرشار از کافئین بوده و از سوی دیگر مواد مغذی بیشتری در مقایسه با آن دارد. این چای از برگهای خشک گل همیشه سبز تهیه میشود.
یربا ماته آرامش بسیاری را به شما منتقل میکند و در کاهش سطح اضطراب خیلی موثر است. همچنین این نوشیدنی باعث حفظ تعادل روحی، افزایش نشاط و انرژی و بهبود سلامت بدن میشود.
چای ماته چیست و چه فوایدی برای بدن ما دارد؟
چای بابونه
چای بابونه از گل‌های خشک گیاه بابونه تهیه شده و مدت‌هاست که به عنوان داروی سنتی مورد استفاده قرار میگیرد. این نوشیدنی سرشار از فلاونوئیدها بوده و از خواص ضد التهابی برخوردار است. به همین خاطر هم در از بین بردن لکه‌های پوستی و انواع جوش و آکنه موثر است. البته در برخی موارد میتواند باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک شده و مصرف بیش از حد آن هم ممکن است باعث استفراغ شود.
چای رویبوس
این نوع از چای فاقد کافئین بوده و برای چای سیاه و سبز جایگزین بسیار خوبی به شمار میرود. از جمله مزایای جای رویبوس می‌توان به محافظت در برابر سرطان، کاهش ریسک بیماریهای قلبی و کاهش ابتلا به دیابت نوع دو اشاره کرد.
برای آشنایی بیشتر با خواص و فواید چای رویبوس کلیک کنید!
چای گل نسترن
چای گل نسترن سرشار از انواع مواد معدنی و ویتامین‌ها است و در افزایش ایمنی بدن تأثیر چشمگیری دارد. مصرف این چای میتواند باعث بهبود سلامت بدن و کاهش وزن هم بشود.
ترکیبات و مواد مغذی چایچای حاوی موادی است که اثرات محرکی روی مغز دارد.
- معروفترین آن کافئین است، مادهای که موجب آرامش اعصاب، رفع خستگی و خواب آلودگی می شود و می توان از قهوه و نوشابه نیز دریافت کرد.
- تئوفیلین: آرامکننده عضلات بدن، افزایشدهندهی جریان خون، تقویت قلب و تنظیم ضربان قلب
- تانن: مانع جذب آهن و سایر مواد معدنی است اما از اسهال جلوگیری و به دفع مواد زائد بدن کمک می کند که برای تقویت کبد موثر است.
- کاتچین: کاهش دهندهی چربی خون و ضد سرطان .
- تیانین: وجود تیانینبه عنوان مادهی ضد استرس و آرام بخش چای را خوش طعم کرده است.
- فلوراید: برای محفاظت از دندانها و و جلوگیری از ایجاد بوی بد دهان مفید است.
- ویتامین ها : ویتامین B1 ، ویتامین B2 ، ویتامین B6 ، ویتامین .K
- پلی فنل: نقش آنتی اکسیدانی دارد و بر ضد رادیکالهای اکسیژن عمل میکند و احتمال ابتلا به سرطان و بیماریهای قلبی را کاهش می دهد.
چای آسام چیست و چه خواصی دارد؟
روغن چایروغن درخت چای نباید با گیاهی که از برگهای که برای تهیه چای سیاه، سبز و اولانگ استفاده می شود، اشتباه گرفت. روغن درخت چای قرنهاست که توسط مردم بومی استرالیا به عنوان یک داروی سنتی مورد برای درمان سرفه و سرماخوردگی، درمان بیماریهای پوستی باکتریایی و قارچی، جلوگیری از عفونت استفاده میشود.
چای در اقتصاد جهانارزش بازار جهانی چای در سال 2020 نزدیک به 200 میلیارد دلار آمریکا بود و انتظار میرود تا سال 2025 به بیش از 318 میلیارد دلار افزایش یابد. امروزه چین همچنان پیشرو در تولید چای است. این کشور بیش از 2.5 میلیون تن از آن را در سال 2017 تولید کرد. دیگر تولیدکنندگان بزرگ هند و کنیا هستند.
پاکستان با خرید بیش از نیم میلیارد دلار در سال 2017 بزرگترین واردکننده چای در سراسر جهان است و این شهروندان ترکیه هستند که بیشتر به این نوشیدنی علاقه دارند. در سال 2016، یک فرد ترک به طور متوسط نزدیک به 7 پوند چای در طول سال مصرف کرده است.
با انواع چای ایرانی آشنا شوید!
مصرف انواع چای در کشورهای آمریکا، انگلستان، چین و ایرانمصرف چای در بریتانیا، به عنوان یکی از نوشیدنی های فرهنگی این کشور شناخته می شود و یک نوشیدنی محبوب در فرهنگ های خاورمیانه است. در سال 2020، مصرف سالانه جهانی چای به حدود 6.3 میلیارد کیلوگرم رسید و تخمین زده میشود که تا سال 2025 به 7.4 میلیارد کیلوگرم برسد.
انگلستان
چای آنقدر بخش بزرگی از زندگی روزمره در بریتانیا است که ممکن است هرگز به این فکر نکنیم که چگونه یک گیاه منحصر به فرد از چین به نوشیدنی مورد علاقه این کشور تبدیل شد.مصرف سرانه چای در بریتانیا ۱٫۳۸ کیلوگرم (۳٫۰۵ پوند) است. برتانیا رتبه 3 مصرف چای در جهان را بعد از ترکیه و ایرلند دارد.
امریکا
اگرچه چای بخشی از سبک زندگی آمریکایی است اما به اندازه قهوه محبوب نیست و در ایالتهای مختلف از محبوبیت متفاوتی برخوردار است. امریکا در رتبه بندی مصرف سرانه چای با ۰٫۲۳ کیلوگرم (۰٫۵۰ پوند) در رتبه 35 قرار دارد.
چین
کشور چین به عنوان مهد اصلی تولید چای،با ۰٫۵۷ کیلوگرم (۱٫۲۵ پوند) مصرف سرانه چای در رتبه 20 قرار گرفته است. چای بخش مهمی از سنت چینی است. با توسعه و پیشرفت جامعه چین، تولید چای نقش مهمی در توسعه اقتصادی ایفا کرده است.
ایران
وقتی مردم این سوال را می پرسند که «کدام کشور بیشتر چای می نوشد؟ کمتر کسی تصور میکند ایران به رتبه چهارم در جهان برسد. فرهنگ ایرانی از دیرباز میزبان نوشیدن دسته جمعی چای بوده است. آمار این کشور حاکی از آن است که سرانه 1.50 کیلوگرم یا 3.30 پوند سالانه مصرف میشود.
آشنایی با انواع مزارع چای
حرف آخر
در این مقاله به معرفی چای پرداختیم. همچنین از همان ابتدا گفتیم اصل واژه چای به نوشیدنی‌هایی نسبت داده میشود که از برگهای گیاه کاملیا سیننسیس به دست می‌آیند. پس با توجه به همین تعریف انواع چای را می‌توان به 6 دسته اصلی سفید، سبز، زرد، سیاه، اولانگ و پوئره تقسیم‌بندی کرد. به علاوه بر این اساس بقیه نوشیدنی‌هایی که چای نامیده میشوند در واقع شامل چایها یا دمنوش‌های گیاهی هستند.
جالب است بدانید شمال کشور ما هم خواستگاه چای در ایران است و از قطب‌های تولید این نوشیدنی به شمار میرود.
سوالات متداول:
- چای چیست؟
چای Tea، دومین نوشیدنی پرمصرف در جهان است که فقط آب از آن پیشی گرفته است. واقعیت این است که همه چای ها (سیاه، سبز، اولانگ، سفید و پوئر) از یک گیاه می آیند. نام علمی این گیاه همه کاره Camellia sinensis است. - تفاوت چای با چای گیاهی چیست؟
برای آشنایی با انواع چای خوب است که بدانید چای با چای گیاهی کاملاً متفاوت است و نباید این دو را با یکدیگر اشتباه گرفت! چای گیاهی در واقع شامل انواع دمنوش گیاهی است که فاقد کافئین هستند و از گل، میوه، گیاهان یا دانه‌های تازه یا خشک تهیه میشوند. از سوی دیگر چای همانطور که پیش‌تر هم گفته شد همان برگ گیاه کاملیا سیننسیس است. - تاریخچه چای
این نوشیدنی برای اولین بار بیش از 6 هزار سال پیش در چین کشف شد. در آن دوره مردم بیشتر برگ چای را به صورت خام می‌جویدند ولی کم کم به این نتیجه رسیدند که دم کردن برگ این گیاه در آب گرم باعث به دست آمدن یک نوشیدنیز لذیذ و خوش طعم میشود.
Leave a comment